Tiến Hoá: Tự Nhiên hay do Đấng Tạo Hoá (Sách Chuyên Khảo)

Chúng ta thường lạc quan cho rằng Cuộc sống và Thế giới này đang tiến hóa; Ngược lại, nhiều người lại mang nặng tâm trạng bi quan, thấy rằng thoái hóa là xu thế chủ yếu của cuộc đời này. Quý vị độc giả đang cầm cuốn sách này trên tay ắt sẵn lòng chia sẻ cả hai tâm trạng ấy, nhưng ta phải lí giải vì sao mọi người, một số người rất đông đảo xung quanh chúng ta, dù vui hay buồn, đều mong mỏi con cháu mình sẽ có tương lai tốt đẹp. Các bậc cha mẹ sinh thành chúng ta cũng từng mong muốn như vậy. Cuộc đời này “sông có khúc, người có lúc”, dẫu có trở ngại nhất thời, thì cuối cùng đều phải “sáng sủa hơn”. Người tin Phật cho rằng sống lương thiện, làm việc thiện, thì để phúc đức cho con cháu và kiếp sau sẽ tốt hơn. Người tin Chúa thì nguyện tâm bác ái, vị tha, tránh mọi cám dỗ của Sa-tăng, có chết cũng sẽ được lên Nước Trời. Những người duy vật quan niệm vũ trụ này tiến hóa hay thoái hóa đều là do tự nhiên thì nghĩ đương nhiên “làm nhiều hưởng nhiều, làm ít hưởng ít, không làm không hưởng”, và khoa học kĩ thuật sẽ đổi mới và nâng cao chất lượng cuộc sống mọi người. Chúng ta đang sống trong thời đại tầm nhìn tiến hóa là niềm tin chủ đạo, thoái hóa chỉ là tạm thời.

Nền tảng của niềm tin vào tiến hóa bắt nguồn từ xa xưa và là những “vấn đề tư tưởng” cốt lõi gây tranh cãi liên miên đến tận ngày nay. Không chỉ tranh cãi, loài người từ xưa đến nay đã, đang, và sẽ còn “tranh đấu”, kể cả bằng bạo lực, để bảo vệ “ý thức hệ tư tưởng” của mình. 

Nhưng vấn đề “Sự sống (trên Trái Đất) tiến hóa ra sao” thì vẫn đầy tranh cãi, cả trong sinh học, xã hội học, và các khoa học tự nhiên, triết học và khoa học nhận thức. Chúng ta phải trở lại với chặng đường lịch sử “Các lí thuyết về tiến hóa của Tự nhiên và Xã hội” trình bày cuộc tranh đấu trực diện giữa hai thế giới quan Sáng thế và Duy Tự nhiên trên những chủ thuyết tiến hóa thế kỉ XIX và XX… tự nó là những bài học sâu sắc và có ý nghĩa thời sự đối với cuộc sống hiện đại.

Chúng tôi hi vọng cuốn sách không gây chia rẽ giữa các tầm nhìn đối nghịch về ý thức hệ, mà sẽ giúp bạn đọc chia sẻ cùng chúng tôi sự cầu thị chân thành nhất trên tinh thần khoa học khách quan, để tăng cường hiểu biết lẫn nhau giữa những người có “xuất phát điểm” và “phương pháp luận” tiếp nhận tri thức mới chưa hoàn toàn thống nhất với nhau.